Denk zeven generaties vooruit

 

‘We behandelen de toekomst als een ver koloniaal land waar we onze ecologische schade, technologische risico's en nucleair afval vrijelijk kunnen dumpen, alsof er geen mensen wonen’

 

Filosoof Roman Krznaric hekelt het kortetermijndenken. Volgens hem moeten we ons voortdurend afvragen of we “goede voorouders” zijn en wat de impact van onze daden voor de generaties na ons is. In The Good Ancestor. How to think long term in a short-term world beschrijft Roman Krznaric zes stappen om tot langetermijndenken - tot zevendegeneratiedeneken toe - te komen en met de verre toekomst rekening te leren houden.

 

Elke Lahousse interviewde hem voor Knack Weekend.

 

Je boek draait rond de vraag hoe we goede voorouders kunnen worden. Waarom die focus op ons nageslacht?

'Je moet even stilstaan bij de immense erfenis die wij hebben gekregen van onze voorouders: 10.000 jaar geleden zaaiden ze de eerste zaden in Mesopotamië, ze bouwden waterwegen, stichtten steden, deden wetenschappelijke ontdekkingen, voerden oorlogen en maakten kunst.

(…)

Want over vijftig en zelfs vijfhonderd jaar zullen er nog steeds mensen leven, werken, liefhebben en dromen op alle continenten van de planeet. Alleen zal het leven dat zij leiden diep beïnvloed zijn door de manier waarop wij vandaag handelen om goed te maken dat we de aarde de voorbije twee- tot driehonderd jaar hebben vernield.'

 

Je schrijft dat het moment is aangebroken om een verontrustende waarheid te erkennen: we koloniseren de toekomst. Wat bedoel je daarmee?

We behandelen de aarde van morgen als terra nullius, niemandsland.

(…)

Er zijn geen politieke instituten om de belangen te verdedigen van mensen die nog geboren moeten worden.'

(…)

'In het licht van de kosmische geschiedenis bestaat de mensheid nog maar net', zegt Krznaric. 'Als je in staat bent om net als een geoloog vijf miljard jaar terug te denken en vijf miljard jaar vooruit, tot aan de dood van de zon, begin je je af te vragen welk recht je hebt om de wereld te verkloten. Nog een manier om je tijdsperspectief te verruimen is door een nul te schrijven voor het jaar, elke keer als je de datum moet schrijven. Wij voeren dit gesprek in 02020. Met slechts één extra cijfer begin je je plots tienduizend jaar in de toekomst voor te stellen.'

(…)

'Vanaf een bepaalde leeftijd begin je na te denken over wat je wilt achterlaten na je dood. Wat ik in mijn boek probeer te stellen, is dat een testament schrijven niet voldoende is. We moeten een transcendente erfenis nastreven, iets groters dat ons verbindt met mensen van de toekomst.

Zo nam ik eens deel aan een gedachte-experiment van The Long Time Project.

Die oefening deed me inzien dat als ik bekommerd was om het leven van mijn dochter, ik bekommerd moest zijn om al het leven. Het is niet genoeg om haar alle kansen te geven, maar verder weinig moeite te doen voor de wereld.

 

Hoe realistisch is het om van politici te verwachten dat ze veel verder vooruitdenken dan de volgende verkiezing?

Hoe kun je op politici afstappen en hen doen inzien dat ze zeven generaties ver in de toekomst moeten denken?

(…)

De regering van Wales heeft een minister van de toekomst wiens job het is om mensen te vertegenwoordigen die nog niet geboren zijn. Het Finse parlement heeft een Committee for the Future. En in het VK loopt een campagne, waar ik mee achter zit, om over het hele land commissieleden voor toekomstige generaties aan te stellen.

(…)

 

Je schrijft dat goede voorouders in staat zijn aan kathedraaldenken te doen: ze kunnen projecten opstarten die over decennia of zelfs eeuwen heen lopen.

Maar een van mijn favoriete voorbeelden van kathedraaldenken speelt zich af in het Londen van de negentiende eeuw. Heel wat toeristen wandelen dagelijks langs de rivier Thames zonder te beseffen dat net onder de grond een rioleringsnetwerk ligt dat in de negentiende eeuw gebouwd werd en vandaag nog altijd in gebruik is.

(…)

Over een periode van achttien jaar en onder leiding van ingenieur Joseph Bazalgette werd onder de stad een netwerk aan rioolbuizen en pompstations aangelegd dat zijn tijd ver vooruit was. Bazalgette voorzag dat de Londense bevolking nog sterk zou groeien en maakte de buizen tweemaal zo groot als op dat moment nodig was. Bovendien gebruikte hij de beste materialen van het moment, ook al waren die duurder.

(Bron: Filosoof Roman Krznaric over de nood aan langetermijndenken: 'Zijn wij goede voorouders?', Knack Weekend, 17/06/2020)