Paardenkopnevel. Foto: ESA - Euclides (Klik om te vergroten)

De ESA heeft de eerste astronomische beelden die met haar nieuwe ruimtetelescoop Euclides zijn gemaakt, vrijgegeven. Op de foto ziet u de Paardenkopnevel die in het sterrenbeeld Orion ligt op 1500 lichtjaar van de zon.

Euclides werd op 1 juli 2023 gelanceerd en kan zowel in het zichtbare licht als in infrarood waarnemen. De telescoop kan tot 10 miljard jaar in het verleden terugkijken. Met Euclides wil de ESA de geometrie van het universum in kaart brengen. Daarnaast hopen de astronomen meer over donkere materie en donkere energie te leren.

Meer beelden:
ESA - Euclid's first images: the dazzling edge of darkness

(Klik hier om eerdere beelden van de maand te zien)

Filmpje van de maand: Ton reist naar de Maan

Wat is …

Wat is… een supervoorspeller? Een supervoorspeller (a superforcaster) is iemand wiens voorspellingen statistisch gezien consistent nauwkeuriger zijn dan de voorspellingen van experts of het grote publiek.

Wat is … AI-schaamte? AI-schaamte is het ongemakkelijke gevoel dat sommigen bekruipt bij het gebruik van AI. Van wie is het resultaat? Mag je dat materiaal zomaar gebruiken en er je naam onder zetten? Is het geen plagiaat? En wat met de ethische en ecologische impact van AI?

Wat is… dark intelligence en dark life? In een toekomst waarin de fysica de geheimen van donkere materie zou ontsluierd hebben, kan SETI op zoek gaan naar Donkere Intelligentie en Donker Leven, dat is leven gebaseerd op een chemie van donkere materie. Bestaan er aliens van donkere materie?

Wat is… een analoge astronaut? Een analoge astronaut neemt deel aan een gesimuleerde ruimtereis op aarde in gebieden die geografisch lijken op de plekken op de maan of Mars, waarheen toekomstige bemande missies gepland worden.

Wat is … noctalgie? Noctalgie is een samentrekking van nox (Latijn voor nacht, genitief noctis) en nostalgie en wijst naar een heimwee naar de nachten van weleer, toen we nog de Melkweg konden bewonderen. Het woord werd bedacht door astronomen die de alsmaar toenemende lichtpollutie, waardoor de nachten alsmaar helderder worden en die astronomische waarnemingen bemoeilijkt, aanklagen.

Klik hier om andere definities te lezen.

Voorspelling

'Volgende generatie Vlamingen is eerste die dommer zal zijn dan de vorige'

Wouter Duyck, HLN, 4/42/2023

'Sir Anthony Seldon. Hij voorspelt dat artificiële intelligentie de klas zal overnemen, en wel al in 2027'

De Standaard, Red de toekomst, 7/11/2023

'Als de huidige trends zich doorzetten, dan zal artificiële intelligentie over vier jaar evenveel energie gebruiken als Nederland, Argentinië of Zweden. Dat berekende de Nederlandse onderzoeker Alex de Vries van de VU Amsterdam School of Business and Economics.'

Dominique Deckmyn, De Standaard, 12/10/2023

'Al met al hopen we in 2027 het eerste filmpje [van een zwart gat] te maken'

Sera Markoff, NewScientist, 10/2023

Klik hier om andere voorspellingen te lezen.