Kwisvraagje: Yesterday's coffee

Waar verwijst een astronaut aan boord van het internationale ruimtestation ISS naar, wanneer hij over "yesterday's coffee" spreekt?

Op 5 december vindt u hier het antwoord.

'Isaac Asimov, schrijver en biochemicus, zei ooit dat je als schrijver niet alleen de auto van de toekomst moet bedenken, maar je bovenal moet proberen voor te stellen hoe het is om met die auto in de file te staan. Hij zei dat fictie consequenties kan doordenken waar de wetenschap geen ruimte voor heeft.'

Leonieke Baerwaldt, Filosofie Magazine, 12, 2024

Raadsel: Wat ben ik?

Mijn vorm blijft zichzelf herhalen
Op grote en kleine schalen

Je vindt me heel gecompliceerd
Want oneindig gedetailleerd

Chaos vertaal ik in een beeld
Zoals mijn formule me leert.

De oplossing vindt u hier.

Kwisvraagje: Atlantis, Stonehenge of de sfinx

Welk van de volgende drie onderwerpen komt het meest aan bod in Engelstalige boeken?

Atlantis
Stonehenge
De sfinx

Op 22 november vindt u hier het antwoord. 

Rubiks kubus

‘Ik las vandaag dat het precies 50 jaar geleden is, dat Rubik die puzzel bedacht heeft.’
‘Verdorie, dan probeer ik al een halve eeuw hem op te lossen.’

(Bron: Rubiks kubus bestaat 50 jaar: "Ik hoop dat hij nog minstens 50 jaar zo populair blijft" | VRT NWS: nieuws, 10/11/2024)

Woordladder: Alien – Robot

Bang van horrorfilms?

'De Britse psycholoog Michael J. Apter schreef drie regels neer om met plezier een horrorfilm te kunnen kijken:

1. Je blijft geloven dat je fysiek veilig bent

2. Je kunt jezelf loskoppelen van wat er op het scherm aan het gebeuren is

3. Je hebt genoeg vertrouwen in het feit dat je de situatie kunt controleren'

(Bron: Dorien Hendrikx, Ik ben bang van horrorfilms, maar wil toch zo graag kijken: hoe pak ik dat aan?, De Standaard 30/10/2024)

Waarom AI niet kan voorspellen wie de verkiezingen zal winnen

'Omdat AI de dynamiek van het laatste moment niet kan voorspellen. Veel mensen hebben nog niet beslist voor wie ze gaan stemmen. En misschien duikt er nog een vals AI-filmpje op dat de race op zijn kop zet.'

AI-ondernemer Jonathan Berte in De Tijd, 26/10/2024

Accepteren we van machines fouten?

'We moeten een manier vinden waardoor die chatbots niet meer uit de bocht kunnen vliegen, bijvoorbeeld met tools die feiten en citaten controleren. Ik verwacht dat die binnenkort wel komen. Maar bedenk dat mensen ook fouten maken. Dat een boek uit de bieb komt, wil nog niet zeggen dat er geen onzin in staat.'

Rayid Ghani, National Geographic, 11/2024

Anagram: Wiens naam zit hierin verborgen?

GRAND M TRAINER

Op 21 oktober vindt u hier het antwoord.   

In het Philipsmuseum in Eindhoven ligt deze lamp ontworpen door Louis Kalff (1897 - 1976) in 1955. Merk de gelijkenis met het Evoluon (“de vliegende schotel”) in Eindhoven. (Foto: Ton van Rooij)

Puzzel: Vul de alien “rekensommen” aan

1 = 3
1 + 1 = 1
1 + 1 +1 = 4
1 +1 +1 +1  = ?

Volgende week vindt u hier het antwoord.

Leestips voor jongeren van De Morgen, 14/09/2024

over heden en verleden (en de toekomst)

'Ik zou willen beweren dat het moeilijk is om over het hoofd te zien dat we, in een mate die nauwelijks bekend is in de geschiedenis, in samenlevingen leven die elke toekomst willen afwenden als een kwaad en wier dierbaarste hoop is dat er niets hoeft te veranderen.

Toch raast de transformatie al lang naar een toekomst die even onbekend als onheilspellend is en die nooit zo radicaal en zo snel is geweest. Daarom spreken historici van een grote versnelling.'

Philipp Blom, Wie zijn wij, als we het verleden niet meer kennen?, DSL, 14/09/2024

Biografie horrorfan

'Van kindsbeen af ben ik gebeten door vampieren en zombies.'

Zeswoordenverhaal

Bovenkattelijke kat leefde haar tiende leven.

Vervuiling op exoplaneten? Een teken van beschaving. (Althans volgens onderzoekers van het SETI-Instituut.)

Cosy fantasy in Boekwinkels & botbreuken van Travis Baldree

“Als een boek goed verkoopt, is dat vanwege de kwaliteit. Als een boek slecht verkoopt, was de publiciteit slecht.”

literair agent Paul Sebes, geciteerd door Steven Van Ammel in DSL, 31/08/2024

Zeswoordenverhaal

‘Ben ik levend?’ vroeg Schrödingers kat.

Meisje (6) kon bijna niet naar Disneyland omdat ze zelfde naam als ‘Game of thrones’-personage heeft

Een meisje met dezelfde naam als een personage uit ‘Game of thrones’ kreeg bijna geen internationaal paspoort omdat ze “een merknaam” bezat. Producent Warner Bros zou eerst toestemming moeten geven alvorens het paspoort gemaakt kon worden. (...)

De ambtenaren boden inmiddels hun excuses aan voor het misverstand. Het paspoort van Khaleesi kan dus wel degelijk gemaakt worden zonder toestemming van Warner Bros.

(Bron: Nieuwsblad, 5/08/2024)

Wist je dat: Mensen al 2000 jaar zeuren over overbevolking? Aristoteles maakte zich al druk dat de stad onbestuurbaar zou worden. In het jaar 200, toen er nog geen 250 miljoen mensen op aarde leefden, stelde kerkvader Tertullianus dat de wereldbevolking te groot werd voor de aarde. In 1968 waarschuwde Prof. Ehrlich in zijn bestseller Population Bomb dat de aarde te weinig middelen had om de toenmalige 3,5 miljard mensen te voeden. Hij voorspelde massale hongersnood in Amerika in de jaren zeventig. Mispoes. Inmiddels is overgewicht een groter probleem. 

(Bron: Nieuwsbrief Next Nature, 5/08/2024)

 The Simpsons © Fox

Neen, The Simpsons voorspellen de toekomst niet

"Het is vooral toeval: de afleveringen zijn zo oud dat de geschiedenis zich herhaalt." "Veel afleveringen zijn gebaseerd op dingen die gebeurden in de jaren 60, 70 en 80. "

(Bron: Bill Oakley geciteerd door Cathérine De Kock in De Standaard, 26/07/2024)

'Wat is het ergste dat ons kan overkomen?'

Neuro-ethicus Marcello Ienca: In het slechtste geval wordt onze wereld nog dystopischer dan die in George Orwells roman 1984, een totalitaire wereld waarin de nooit geziene, almachtige ‘Big Brother’ alles en iedereen in de gaten houdt. Er is nog maar één laatste stukje vrijheid, schrijft Orwell, ‘de paar kubieke centimeter in je eigen schedel’. Maar als onze hersenen ooit met de digitale wereld verbonden worden, verliezen we zelfs over die laatste kubieke centimeters de controle.

(Bron: Hersenchips, gedachtelezen of een nieuwe persoonlijkheid? ‘Geen what-if scenario meer’, Knack, nr 30, juli 2024)

Spelletje paardensprong

Spring volgens de paardensprong uit het schaakspel van letter naar letter om het gezochte woord te vinden.

Volgende week vindt u hier het antwoord.

Kwisvraagje: The Martians

In de XXste eeuw emigreerde een groep wetenschappers uit Europa naar de VS. Daar kregen ze de bijnaam de Martians wegens hun haast buitenaards intellect. Uit welk land waren ze afkomstig?

Volgende week woensdag vindt u hier het antwoord.

(Bron: New Scientist, 6/07/2024)

Wat als… we ooit buitenaards leven zouden ontdekken?

“Het zou een revolutie kunnen veroorzaken in het leven, de religie, de filosofie en de wetenschap," zegt Jessie Christiansen. Of niet. "Het kan een dag de headline zijn en daarna gaat iedereen gewoon verder met waar hij mee bezig was."

(Bron: Jonathan O’Callaghan, Are we alone?, New Scientist, 29/06/2024)

Eeuwig internet?

'Paradoxaal genoeg klopt dat niet, van dat eeuwige internet. De kans is reëel dat we vandaag in het midden van een digital dark age leven. Vint Cerf, een van de uitvinders van het internet en op zijn 81 nog altijd vicepresident van Google, predikt dat al jaren. Hij ziet ‘digitale veroudering’ als een gevaar voor de geschiedschrijving. Het kan ertoe leiden dat men in de toekomst geen idee zal hebben hoe het leven er vandaag uitzag. Door technologische evoluties raken we langzaam en collectief waardevolle kennis kwijt die op verouderde dragers staat. Of hebt u nog hardware in huis om een floppydisk te lezen of een VHS-cassette af te spelen? De meeste laptops kunnen zelfs geen cd meer draaien.'

(Bron: Doreen Hendrikx, De Standaard, 10/07/2024)

Sfeet 7/07/2029 Dankzij AI is er nu een eerste miljardenbedrijf met minder dan 10 werknemers

Hoe herken je een gehavend buitenaards ruimtetuig?

'Als buitenaardse ruimtetuigen warp-drives gebruiken, zouden we ze moeten kunnen detecteren als ze niet goed werken.'

(Bron: Matthew Sparkes, New Scientist, 22/06/2024)

Mens vs AI

'In een interview na zijn speech op de Heizel praat Mollick als een mitraillette. Zijn woorden volgen elkaar in zo'n hoog tempo op dat het bij momenten te snel gaat voor het AI-programma dat de transcriptie van het gesprek doet'

(Bron: Interview met Ethan Mollick in De Tijd, 29/06/2024)

Een dag uit het leven van een copywriter

Werkgever: ‘Ik heb goed en slecht nieuws voor u. Eerst het slechte nieuws: omdat uw werk door AI kan overgenomen worden, heeft het management besloten om u te ontslaan. Het goede nieuws is dat we u wel opdrachten zouden willen geven om de teksten van de Ais te vermenselijken.’

“In het wensbeeld dat we allemaal gaan beginnen te schilderen, pottenbakken of golfen, terwijl machines alle moeilijke taken uitvoeren. In die toekomst wil ik liever niet leven. Van die toekomst wil ik geen deel uitmaken. Ik hou van mijn werk en werk graag. Ik wil geen universeel basisloon krijgen, terwijl een AI-systeem mijn werk doet. Het is belangrijker dat we mensen erop vooruit laten gaan en ondersteunen om bovenmenselijke dingen te doen en meer te bereiken dan dat we machines bouwen die de wereld overnemen, terwijl wij ons gewoon amuseren.”

Pattie Maes, Het digitale dilemma, sz. 1, afl. 3, Canvas, 4/4/2024

Chatfilosofie

'Ik babbel, dus ik ben'

GPT, 17/06/2024

'Ik hallucineer, dus ik ben'

GPT, 17/06/2024

Sfeet 1/06/2124: Voor het eerst wint een buitenaardse de Miss Universe verkiezing

'Mulder stelt ironisch vast dat, terwijl we onderzoeken hoe we op een onleefbare planeet als Mars kunnen overleven, we onze perfect leefbare planeet onleefbaar maken.'

Geerdt Magiels over Verhalen van de natuur van Hans Mulder, DSL? 25/05/2024

(Bron: Paul Lynch geïnterviewd in DSL, 18/05/2024)

'Wist je dat? - Een 14 daagse weersvoorspelling feitelijk wichelroederij is'

'Wist je dat een zevendaagse weersvoorspelling ruwweg 80% betrouwbaar is, tiendaagse voorspellingen zijn ongeveer 50% correct. Daarna wordt het gokken. Toch toont menig weersapp een 14-daagse voorspelling. Gebruikers menen ten onrechte dat de app die 14-dagen voorspelt de betere app is. Er is vraag naar voorspellingen en een markt die aan die vraag voldoet.

 
Wist je dat een zevendaagse weersvoorspelling ruwweg 80% betrouwbaar is, tiendaagse voorspellingen zijn ongeveer 50% correct. Daarna wordt het gokken. Toch toont menig weersapp een 14-daagse voorspelling. Gebruikers menen ten onrechte dat de app die 14-dagen voorspelt de betere app is. Er is vraag naar voorspellingen en een markt die aan die vraag voldoet.'

(Bron: Next Nature, 06/05/2024)

‘Al die technologieën, zoals AI en virtual reality, zijn lekkere snoepjes. Mooie technologieën die je op tal van manieren kunt toepassen. Maar wat zit er precies in? Waar zijn ze van gemaakt? En wie heeft ze ontwikkeld?'

Thijs van der Wal, www.gemeente.nu/ , 22/04/2024

Verwijt anno 2030

“Je raaskalt zoals een hallucinerend chatprogramma.”

"De toekomst van het verleden"

“Het is nog lang niet bewezen of digitale media de draagwijdte hebben die nodig is voor het bewaren van erfgoed, waar we makkelijk spreken over een tijdspanne van eeuwen. Ik zie uiteraard wel mogelijkheden, vooral in een holistische benadering van erfgoed. Denk bijvoorbeeld aan de gedeeltelijke vernietiging van de historische stad Palmyra in Syrië door Islamitische Staat en de huidige reconstructie ervan op basis van foto’s waarover we reeds beschikten.”

Thijs Weststeijn, geïnterviewd in faro, maart 2024

'1 op 5 Britten gelooft in het paranormale'

‘De interessantste verhalen beginnen met "Ik geloof niet in spoken, maar ik denk dat ik er een gezien heb."’

Danny Robins, Knack 10/04/2024

Waarom worden Facebook, Tiktok en co. steeds irritanter?

Scifischrijver en techactivist Cory Doctorow noemt het de “enshittification” van big tech:

“Eerst zijn platforms goed voor hun gebruikers. Dan exploiteren ze hun gebruikers in het voordeel van hun bedrijfsklanten, zoals adverteerders. Dan exploiteren ze ook die bedrijven om alle winst voor zichzelf op te eisen. En dan gaan ze zelf dood.”

(Bron: www.standaard.be, 4/04/2024)

“Veroudering oplossen met één magische pil zal trouwens nooit lukken, meent hij. Daarvoor spelen in het hele proces te veel dingen mee. ‘Maar als ik zie hoeveel brainpower en geld worden ingezet, verwacht ik wel doorbraken. Die zijn niet voor morgen. De fontein van de eeuwige jeugd is niet binnen handbereik zoals de hype wil doen geloven. Doorbraken in de biologie vragen nu eenmaal enkele decennia. Maar het komt er wel aan.’”

(Bron: Venkatraman Ramakrishnan in De Tijd, 30/03/2024)

"Ons slimste AI-systeem is dommer dan een huiskat"

Yann LeCun, Het digitale dilemma, afl. 2, 28/03/2024

Sfeet 11/03/2044 Astronomen nemen de eerste donkere ster waar. Dit is een ster die uit donkere materie bestaat.

'Er bestaat een trieste, maar tegelijk ook komische waarheid: literatuurliefhebbers krijgen het in oorlogstijd zwaarder te verduren, want na een raketaanval brandt hun huis of appartement sneller uit. Hun boeken vatten vuur, het papier wakkert de vlammen verder aan: de brandweer raakt er nooit op tijd bij.'

Andri Ljoebka, DSL, 27/01/2024

Sfeet 30/12/2049: Volgend jaar opent het eerste Nationaal Park Mare Tranquillitatis op de maan

Astronomische paradox: een sterrenstelsel zonder sterren

Astronomen hebben met de Green Bank Telescope een sterrenstelsel zonder zichtbare sterren gevonden. Het sterrenstelsel bevindt zich op zowat 270 miljoen lichtjaar van de aarde.

(Bron: https://bigthink.com/starts-with-a-bang/dark-primordial-galaxy)

Waarom houden kannibalen niet van aliens?
Omdat ze zo vreemd smaken.

“Stel dat je een Harry Potter-fan bent, en je hebt tien maanden gewacht op het nieuwe boek, wil je dat dan in drie minuten lezen? Dat is alsof je een fles Dom ­Pérignon in één teug leeg zou drinken.”

Howard Berg, kampioen snellezen, geciteerd door Else Boer, De Standaard 4/01/2024

'Het gevaar van je iets proberen voor te stellen in de toekomst, met name iets wat in de toekomst verleden zal zijn, schuilt in de werkwoordstijd: “zullen uitgestorven zijn”. Het futurum exactum of de voltooid tegenwoordig toekomende tijd drukt een gegeven uit dat op het moment van spreken onvoltrokken is, want het moet nog gebeuren, en tegelijk voldongen, want het zal zo zijn. De tijd trekt in twee richtingen. De ene richting vraagt daadkracht om van koers te veranderen, de andere richting maakt machteloos omdat de koers al vast lijkt te liggen. Op het nulpunt tussen die twee bewegingen lijkt de voorstelling van wat te gebeuren staat tot stilstand te komen, te verlammen. We kunnen het ons niet voorstellen, niet echt. Het gevaarlijkste aspect van de futurum exactum is in deze context misschien wel het hulpwerkwoord “zullen”. Het plaatst het verlies van soorten in de toekomst, wat de illusie creëert dat er afstand is, dat er tijd is, maar het gebeurt nu. Individuen van bedreigde soorten sterven nu en sterven sinds vele jaren. De toekomst belooft slechts het punt te markeren waarop de laatsten van hun soort gestorven zullen zijn, waarop het te laat is.'

(Bron: Charlotte Van den Broeck, Een Tasmaanse tijger in Antwerpen, De Standaard, 26/12/2023)

"De gigantische computers die we nu nodig hebben voor AI stevenen af op een ramp. We kunnen ze niet verder opschalen, omdat je een kerncentrale nodig hebt om ze te laten draaien."

Jan Rabaey, De Tijd, 7/12/2023

'Misschien begrenzen we onszelf uit angst voor het onbekende. Zoals je dat vastklampen aan het verleden in uw boek ook kunt zien als een vorm van xenofobie tegenover de toekomst.'

‘De verteller in Schuilplaats voor andere tijden zegt het al: doorgaans wordt het verleden beschouwd als een vreemd land, terwijl dat eigenlijk vooral geldt voor de toekomst. De toekomst is een vreemd land vol onbekende gezichten. Daar kun je bang van zijn of je kunt ze gaan haten. Maar die manier van denken houdt groot gevaar in. We leven niet in de toekomst, maar zonder de toekomst is er geen leven. De toekomst is geen plek hier, het is de horizon ginds. Het is cruciaal om erop te vertrouwen dat morgen komen zal en zonder die zekerheid zouden we hier niet zitten. Ooit was de toekomst nog geografisch, de Nieuwe Wereld. Sinds we alle contreien ontdekt hebben, is tijd belangrijker dan plaats. We kunnen ons overal naartoe verplaatsen, van Spanje zo naar Mexico, en dus willen we de tijd veroveren. Als conquistadores van het verleden.’

(Bron: Booker Prize-winnaar Georgi Gospodinov: ‘Ik schrijf omdat ik bang ben’, DSL, 10/11/2023)

De bibliotheek van onuitgegeven boeken

'Recenter nog zijn er de kat-en-muisspelletjes tussen George R.R. Martin en zijn lezers. Veelgeplaagd door de vraag wanneer het sinds 2012 aangekondigde vervolg in zijn 'A song of ice and fire'-reeks (verfilmd als 'Game of thrones') zal verschijnen, doet hij er inmiddels volstrekt het zwijgen toe.'

(Bron: Steven Van Ammel, De Standaard, 26/10/2023)

'Sidder en beef, huiver en lees!'

Onder de titel Sidder en beef, huiver en lees! geeft boekhandelaar Stephan De Winter in DSL van 21 oktober 2023 leestips voor Halloween. Over In de ogen van Medusa van Dimitri Goossens schrijft hij:
‘Een Halloween-tip. Net verschenen, en – horresco referens – rillend uitgelezen. Spek voor mijn bek, filosoof én horrorfanaat zijnde. Na deze lectuur durf ik het definitief te verklaren: horror is inherent filosofisch. Elke rechtgeaarde filosoof fileert namelijk “moraal en normaal”. En horror doet welbeschouwd hetzelfde, door middel van afschuwwekkende verhalen. Echte wijsgerige waaghalzerij dus, dit boeiende boek. Sidder en beef; huiver, maar lees!’

(Bron: DSL, 21/10/2023)

(Bron: "Zwaarbewapende man" in Sint-Pieters-Leeuw blijkt minderjarige op weg naar fantasybeurs | VRT NWS: nieuws, 21/10/2023)

Het debat over existentiële risico’s [veroorzaakt door Artificiële Intelligentie] is voorbarig zolang we geen systeem hebben dat zelfs maar kan concurreren met het leervermogen van een kat, wat momenteel niet het geval is.'

Yann LeCun, hoofdwetenschapper AI bij Meta, FT, 7/09/2023

Govert Schilling over The Time Machine

De aflevering begint met Govert Schilling die een boek leest. Hij vertelt:

‘The Time Machine van Herbert Wells. 1895 Het was een van mijn eerste sciencefictionboekjes. En daarin beschrijft hij de tijdreiziger die naar de verre, verre toekomst van de aarde reist. En die toekomst is stijf bevroren. Moet u horen: “Ik bespeurde een bittere koude. Telkens weer dwarrelden er dunne witte wolken neer. De sneeuw glansde onder het sterrenlicht van de zwarte hemel. Uit het oosten kwam een koude rukwind en de dwarrelende witte vlokken werden talrijker. De wereld was verstild.“  Prachtig beschreven, maar er klopt niets van in de verre toekomst gaat de aarde niet bevriezen, maar zal hij geblakerd en geroosterd worden, doordat de zon steeds groter en feller gaat stralen en over ongeveer een miljard jaar beginnen de oceanen op onze planeet te verdampen. Mooi beschreven, maar Herbert Wells zat er met zijn voorspelling wel naast.‘

(Bron: Govert naar de kern van de aarde, aflevering 6 De keerzijde, 15 oktober 2023)

Rewilding van Schotland is een groot succes. Tal van verdwenen diersoorten en planten duiken weer op. Ook het Monster van Loch Ness wordt weer gespot.

Het einde van de wereld

'Deze expeditie brengt ons niet naar een onbekend land, maar loodst ons veilig door een onzekere toekomst. Net zoals de poolreizigers van toen bereiden we ons voor op het onvoorspelbare en verzamelen we de moed om te doen wat moet. Van "terra incognita" naar "futurum incognitum", zeg maar'

Tijdelijke tentoonstelling over de klimaatexpeditie van de Belgica in BELvue, Brussel, tot 04/02/2024

'In het vierde tijdperk, zo geleidelijk dat bijna niemand het merkte, begonnen machines de kant van de natuur te kiezen, en de natuur begon de kant van machines te kiezen. De mens was nog steeds betrokken, maar had niet langer de controle. Geconfronteerd met een groeiend besef van dit verlies aan keuzevrijheid, begonnen mensen ‘het algoritme’, of degenen die ‘het algoritme’ controleerden, de schuld te geven, waarbij ze zich niet realiseerden dat er niet langer een identificeerbaar algoritme aan het roer stond. De dag van het algoritme was voorbij. De toekomst was aan iets anders.'

George Dyson in Analogie, geciteerd in NRC Futures Affairs, 07/10/2023

De bekende natuurkundige en zwartegatenspecialist Kip Thorne (Nobelprijs 2017) was een adviseur voor Christopher Nolans sciencefictionfilm over zwarte gaten, Interstellar uit 2014. Als u een adviseur zou zijn voor een film over witte gaten, wat zou u de scenarioschrijvers dan aanbevelen? Zou een astronaut in een zwart gat kunnen vallen en uit een wit gat tevoorschijn komen? Wat zou er dan gebeuren?

‘In principe zou dat kunnen, ja. Een astronaut zou in een zwart gat kunnen vallen, tot op de ‘bodem’ ervan. Dan zou ze de quantumsprong kunnen oversteken en merken dat ze zich in een wit gat bevindt, waar ze uiteindelijk weer uit tevoorschijn zou komen. Het mooiste van het verhaal is dat dit voor haar slechts een korte tijd zou duren, hoewel ze pas in de heel verre toekomst uit het witte gat zou komen. De passage doorheen het zwarte en witte gat is als een shortcut, een kortere weg naar de verre toekomst.’

‘In de praktijk echter zou elke echte astronaut vermorzeld worden door de enorme krachten in de nabijheid van het centrum van het zwarte gat. Maar iets wat voldoende resistent is, zou het in theorie misschien kunnen klaarspelen en in de extreem verre toekomst tevoorschijn komen.’

(Bron: Carlo Ravelli, geïnterviewd door Steven Stroeykens, EOS Wetenschap, 20/09/2023)

'De AI-scène heeft ook zijn portie doemdenkers en onheilsprofeten, maar voor Altman is dat niet aan de orde. Nog niet op dit moment althans. Op de vraag wat hij tot hiertoe het meest angstaanjagend vindt, antwoordde hij: “Niets. Maar vroeg of laat zullen we iets ontdekken dat ons echt de stuipen op het lijf jaagt. Dat zit eraan te komen.”'

Sam Altman in DataNews, 18/08/2023

'Als het erger wordt zullen Barbie en He-Man de mensheid overleven. Plastic zal nog bestaan in een wereld zonder zijn scheppers'

Tentoonstelling Petromelancholia, Rotterdam, tot 19/11/2023

'Ze geven de indruk dat iedereen deel zal uitmaken van de metaverse. Ook dat is een mythe. De meeste mensen voelen zich niet gemakkelijk met een 3D-avatargedreven ervaring. gamers wel, maar dan spreken we over een op de vier mensen. Al zijn dat er nog altijd veel.'

Wagner James Au bekritiseert Meta, De Tijd, 05/08/2023

Sfeet 31/12/2024 De populairste voornamen in 2024 zijn Barbie voor meisjes en Ken voor jongens

Turkije telt nu al duizenden politieke gevangenen. Vreest u niet dat ook schrijvers het steeds moeilijker zullen krijgen?

'Met romanschrijvers houdt de regering zich niet bezig. Hun gesofisticeerde boeken worden toch nauwelijks gelezen.'

Orhan Pamuk geïnterviewd in De Standaard, 22/07/2023

'Op de ochtend van mijn laatste werkdag tref ik Kevin aan in zijn kleine bureau met in zijn hand een mij onbekende nieuwe editie van 'Malpertuis', het cultboek van Jean Ray. ‘Van een mini-uitgeverijtje in Gent. Echt blij mee.’ Hij legt het boek weg, slaat de literaire bijlagen open en zoekt naar boeken die ontbreken in het aanbod. Mijn verwachting louter onkunde en eenheidsworst aan te treffen verdampen finaal.'

Steven Van Ammel, DSL, 22/07/2023

'Maar AI is geen mind en het is geen natuurkracht die buiten onszelf staat. Dit soort beelden versterken het scifi-narratief. Dat is aantrekkelijk, omdat het spectaculair is en het probleem zodanig groot en abstract maakt, dat het onoplosbaar lijkt voor de alledaagse mens. Daarmee wordt het probleem buiten onszelf geplaatst.'

(...)

'AI is dus geen sciencefiction, maar een alledaagse realiteit waarbij problemen, gevaren en ethische uitdagingen ontstaan die vele malen urgenter zijn dan het verre toekomstbeeld van een vermeende superintelligentie. Niet de superintelligentie van computers zou ons angst in moeten boezemen, maar ons enthousiasme om een vorm van intelligentie in AI te gieten die schade toebrengt aan mens en samenleving.'

Jarno Duursma en Siri Beerends, Het Parool, 4/07/2023

Yoshua Bengio, geïnterviewd door Dominique Deckmyn in DS, 1/07/2023

‘Een van de redenen voor Zuckerbergs interesse in AI is dat hij het wil gebruiken in zijn metaverse. Er zijn nu al mensen die een virtuele vriendin hebben, met de oude, slechte chatbot-software. Maar hoe zal het zijn als die virtuele vriendin echt interessant is? Wij lachen beter niet met het metaverse, want alles wat er nu fout aan is – de brillen zijn groot en ongemakkelijk, het beeld is onscherp, de batterij is meteen leeg – zal opgelost worden in de komende vijf tot tien jaar. Beeld je een prachtige headset in en chatbots waaraan ze nog vijf jaar hebben voortgewerkt. Er zullen tieners zijn die alleen nog maar virtuele vrienden willen. Dat is geen probleem voor over 30 jaar, zoals de vrees dat de AI-systemen plots ontwaken. Dat is een probleem waarover we nú moeten praten.’

Frances Haugen geïnterviewd door Dominique Deckmyn in De Standaard, 24/06/2023

'Wat hebben zulke extreem verre werelden (exoplaneten, n.v.d.r.) ons eigenlijk te bieden?

Een ontdekkingstocht. Het is sciencefiction die langzaam verandert in science-fact. Mensen willen weten wat er daarbuiten is, wié er daarbuiten is. Iedereen wil wel eens een alien ontmoeten.'

Sara Seager geïnterviewd door George van Hal in De Volkskrant, 17/06/2023

Sfeet 20/05/2043: De Fermi-neutrinotelescoop is in gebruik genomen. FNT gaat naar oerneutrino’s (relic neutrinos) die onmiddellijk na de oerknal ontstaan zijn. 

Parlementen voor de Toekomst

Auteurs van speculatieve fictie proberen de toekomst te voorspellen die zal ontstaan door technologische verandering. Dat zouden regeringen ook moeten doen.

Ray Nayler, New Scientist, 25/02/2023

Sfeet 07/02/2025: De activistische groep anonieme astronomen Clear Sky heeft de StarLink constellatie gehackt en in een hogere baan geplaatst zodat er minder lichthinder is. SpaceX eist dat er tegen dit terrorisme wordt opgetreden

Sfeet 01/04/2024: Het internet wordt 24u afgesloten wegens onderhoudswerken

Klik hier om meer sfeets te lezen.

Dont't change color, Kitty

Liedjes over katten, die na blootstelling aan radioactieve straling van kleur veranderen en 'nucleaire priesters, moeten toekomstige generaties waarschuwen voor opslagplaatsen met kernafval

(Bron: "Mol en Dessel zijn van de veiligste plaatsen in België", De Standaard, 14/01/2023)

Sfeet 01/09/2023: Vanaf 1 januari 2025 moet de verpakking van elke nieuwe smartphone de boodschap “Elke app kan je privacy bedreigen” vermelden.

Klik hier om meer sfeets te lezen.

Ann Dooms, De Tijd 3/12/2022

(Bron: Dominique Deckmyn, Te veel sciencefiction, De Standaard 8/11/2022)

Slotteksten van de post-apocalyptische roadmovie Week-end (1967) van Jean-Luc Godart (1930 - 2022)

'Zullen we ooit terug in de tijd kunnen reizen? De afwezigheid van hordes toeristen uit de toekomst suggereert van niet. Hoewel, sommige oplossingen voor de vergelijkingen van de algemene relativiteitstheorie lijken een route naar het verleden te bieden'

Anna Demming, New Scientist 18/06/2022

Fascisten, tsaristen en… sciencefictionschrijvers

(Bron: Knack nr 16, 12/04/2022)

Djuna Spreksel over de cabaretvoorstelling De mens en ik van Tim Fransen in Filosofie Magazine juni 2022

‘We hebben ons nooit alleen gevoeld op deze aarde, en ook niet in het wijdere universum. Onze wereld werd altijd bevolkt door allerlei wezens die wij intelligentie en krachten toeschreven, ook al waren ze bovennatuurlijk. Omdat we onze planeet zo goed denken te kennen, hebben we de bovennatuurlijke wereld nu verder naar boven verplaatst, naar het heelal. Of we nou echt contact hebben in de vele UFO- en ontvoeringsverhalen die de ronde gaan of niet, in onze voorstelling en fantasie bereiden we ons al in elk geval sinds de Tweede Wereldoorlog voor op buitenaards contact.’

Arjan Sterken, Radboud Universiteit, 4/06/2022

Kwantumlijn - FB 17/04/2022

(Bron: https://www.imec-int.com/drupal/sites/default/files/inline-files/AI_newspaper_FINAL_NL.pdf)

'Ruimtewetenschappers zijn geen alwetende genieën zoals Spock in 'Star Trek'. Ons werk lijkt meer op dat van de detectives in 'Men in Black' die samen een ingewikkelde buitenaardse puzzel oplossen.'

Hans Huybrights, Astra, april 2022

Facebook wil van naam veranderen. Onze redactie suggereert Fakebook of Big Brother Book.

(Bron: Sam De Wilde, 7 boeken over vegetarisme, DSL 2/10/2021)

"In oude industriële sites met goedkope stroom doen crypto­miners vaak geen moeite om te vergroenen. ‘Die sites zijn als energiezombies die weer opstaan uit de dood’, zei Mandy Deroche, de Amerikaanse woordvoerder van de ngo Earth Justice."

(Bron: Giselle Nath, Terwijl cryptocomputers draaien, zit de lokale bevolking zonder stroom, De Standaard 24/07/2021)

Hoofdeconoom Belfius Véronique Goossens in De Tijd, 15/07/2021

‘In de gaten worden gehouden, surveillance, is een voorrecht’

beweerde ooit de Zweedse belastingdienst. Helaas vertelt de auteur niet wanneer dat was. In 1984?

(Bron: Florentijn van Rootselaar, Hoe algoritmes de bureaucratie doen ontsporen, Filosofie Magazine 06/2021)

Eerste ruimtevlucht met enkel burgerastronauten komt eraan

'Houston, we hebben een probleem. Is er een astronaut aan boord?'

Liften anno 2021

‘Zeg Elon, ik ben een lifter. Laat me weten, mocht er een plaatsje vrij zijn op een van je raketten?’

(Bron: De Standaard, 04/06/2021)

'Dat Wagner bovendien zijn aansluiting met de populaire cultuur niet heeft gemist, valt gemakkelijk te illustreren. Bijna een eeuw voor Tolkiens Lord of the Rings schreef Wagner Der Ring des Nibelungen, een monumentale opera over een Ring of Power, met dat verschil dat Wagners ring niet wordt vernietigd in ‘the fires of Mount Doom’, maar wel ‘in der Tiefe des Rheines’. De incestueuze en lotsbepalende liefdesrelatie tussen broer en zus uit Wagners Die Walküre weergalmt dan weer in Game of Thrones, dat andere fantasyfenomeen. Het huwelijksmotief dat Elsa naar het altaar begeleidt in Lohengrin heeft sindsdien talloze koppels in de echt verbonden, en sinds Francis Ford Coppola’s film Apocalypse Now uit 1979 associeert men de tonen van Wagners Walkürenritt minstens even vlot met naderende oorlogshelikopters als met aanvliegende godendochters.'

(Bron: Arne Herman, Wagnerisme: Opera als ersatzreligie? Karakter 74, juni 2021)

(Bron: Bart Van Aken, Kijk je boekhandelaar in de ogen, DSL 29/05/2021)

'Er zijn nieuwe spraakkunstregels. Sommigen zullen hier het einde van de beschaving in zien.'

  Stef Wauters 22/04/2021

Bericht uit de toekomst:

1/45/2046 Voor het eerst hebben wetenschappers uit het DNA van dinosaurussen hun geur opnieuw tot leven weten wekken. Ja, ze stonken!

(Bron: Sam De Wilde, 7 boeken over de jungle, DSL 22/05/2021)

(Bron: Sam De Wilde, 7 boeken over eenzaamheid, DSL 30/01/2021)

Uit de oude doos

“Wat er volgend jaar ook gebeurt, er is zeker één wetenschapper die het toch wel voorspeld zal hebben.”

Uit 10 wetten van de futurologie

Alicja Gescinska, Filosofie Magazine 1/2021

‘Voorspellingen doen over migratie is bijzonder moeilijk. In de jaren 80 kwamen er amper migranten naar België, en ging men ervan uit dat de bevolking zou krimpen en nooit boven de tien miljoen zou groeien. Lang heeft dat niet geduurd.’

demograaf Patrick Deboosere in dS 14/01/2021

(Bron: Tweets Philosophy Matters)

En wij missen een futuroloog in de expertengroep

Wat is de gelijkenis tussen de exit-strategieën en revolutionaire toekomstscenario’s?

Hint: 'Camus benadrukt dat in alle revolutionaire toekomstscenario’s, niet alleen dat van de communisten, de kunst afwezig is' Hans Achterhuis in Filosofie Magazine maart 2020

Zeswoordenverhaal

"Iguanodonvlees smaakt heerlijk", likkebaardt de tijdreiziger

(Klik hier om andere zeswoordenverhalen te lezen)

(Bron: Jeroen Hopster, Zijn dierentuinen nog van deze tijd? in Filosofie Magazine 12/2020)

Doemsurfen

Doemsurfen verwijst naar de aandrang om te blijven surfen doorheen slecht nieuws op internet, ook al maakt dat nieuws je triestig of gedeprimeerd. De term werd populair tijdens de corona-pandemie, toen veel mensen maar niet konden stoppen met het lezen van het ene bericht na het andere over COVID-19.

In coronatijden gaat zelfs het Einde van de Wereld online                                                             Bron: Eos Tracé

                         Superfuturistische voorstellen...                                                                                Wat als...

"Op 9 januari 1493, tijdens zijn Grote Oversteek, maakt Christoffel Columbus in zijn scheepsjournaal melding van 'drie zeemeerminnen die een heel eind boven water kwamen, maar ze zijn niet zo mooi als ze worden afgebeeld'."

(Bron: weet van de week, De Standaard Magazine, 13/06/2020

Stripverzamelaar Marc Noël bouwt een stripmuseum met hotel met landingsplaats voor aliens - Sabato 2/5/2020

New Scientist NL, special maart 2020

(Bron: De Standaard, 24/01/2020)

https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/01/14/technische-problemen-gemeentelijke-diensten/

(Bron: De Morgen 27/12/2019)

Campuskrant 20/11/2019

(Bron: Tom Van de Weghe op https://www.vrt.be 24/10/19)              (Bron: www.hln.be 24/10/19)